Bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişiminin hız kazanması ile birlikte, bu platformlarda kişisel verilerin işlenmesi, anlamlı hale getirilerek kullanılması durumu ortaya çıktı. Kişilerin dijital dünyada paylaştıkları bilgilerinin sakıncalı durumlara yol açabileceği, bilgi teknolojilerinin güvenli kullanımı konusunu gündeme taşıdı. Kişisel verilerin kullanımı, bu veriler işlenirken nasıl kullanılacağı, kişisel hak ve özgürlükleri ihlal etmemesi gibi konuların oluşturduğu sorunlara çözüm getirmek için Kişisel Verileri Koruma Kanunu getirildi. Bu kanun (KVKK), Resmi Gazete’nin 7 Nisan 2016 tarihli ve 29677 sayılı baskısında yayımlanarak uygulamaya geçirildi. Burada amaç, verilerin kullanılmasını yasaklamak değil, verilerin kim tarafından ve ne amaçla kullanılacağı konusunda kişilerin bilgilendirilmesi ve şeffaf hareket edilmesini sağlamaktır.
Kişisel Veri Ne Demektir?
Kişisel veriler gerçek kişilerin yaşam biçimini, alışkanlıkları, araç plakası, cep telefonu numarası gibi onun tanınmasına yönelik verileri kapsıyor. Gerçek kişilerin dijital ortamda paylaştığı nereli olduğu, eğitim durumu, hobileri, medeni durumu gibi bilgilerin kim tarafından ele geçirildiği ve bu bilgilerin kullanımı noktasında kişinin izni olup olmadığı KVKK’nın konusudur. Kişisel verilerin şeffaflık ve kişinin izni ile işlenmesinin aslında dijital dünyanın hayatımızın bir parçası haline geldiği günümüzde avantajlı yönleri de az değil… Diyelim ki, belirli periyotlarla düzenlenen size uygun ve ilgili olduğunuz alandaki bir kampanyanın size iletilmesi, kişisel verilerin işlenerek olumlu anlamda kullanıldığı bir alan sergiler…
Kişisel Verilerin Korunması Neden Önemlidir?
Anayasanın kişilere tanıdığı temel hak ve özgürlüklerinin olumsuz olarak etkilenmemesi ve zarar görmemesi açısından KVKK önem taşıyor… Kişisel verilerin kullanımından dolayı kişinin hak ve özgürlüklerinin ihlal edilmemesi, izinsiz olarak kişinin verilerinin farklı amaçlar için kullanılarak mağduriyet yaşamaması bu kanun sayesinde güvence altına alınıyor. Kişilerin dijital dünyada paylaştıkları dini inanç, siyasi görüşler, üye oldukları dernek, klüpler ya da cinsel hayatı gibi hassas konulara ilişkin verilerin elde edilmesi ve farklı amaçlar için kullanımı temel hak ve özgürlüklerin ihlali anlamına gelmektedir. KVKK, kişilerin hassas ve özel verilerinin de kişinin izni olmadan kullanımının sakıncalı durumlara yol açmaması açısından güvence anlamına geliyor.
Kişisel Veriler Nasıl İşleniyor?
Kişilerin bilgi ve iletişim teknolojileri aracılığı ile yaptıkları paylaşımlarda yer alan kişisel verilerin elde edilerek belirli amaçlar için işlenmesi, kullanılması ya da saklanması bu kavram çerçevesi içerisinde yer alır. Elde edilen bilgilerin CD, hard disk gibi bir depolama alanında saklanması ile de verilerin işlenmesinden söz edilebilir. Bu bilgilerin saklanması yanında, değiştirilmesi ya da başkalarına aktarılması da veri işleme kapsamında değerlendirilmektedir.
KVKK’nın Yasal Dayanağı Nedir?
Kişisel veriler, özel hayatın gizliliği çerçevesinde Anayasa’nın 20.maddesi ile koruma altına alınmıştır. Kişinin özel hayatını koruma altına almayı amaçlayan bu maddenin bazı istisnaları da bulunuyor. Kişisel verilerin yargı mercileri tarafından işlenmesi, resmi araştırmalarda kullanılarak istatistiki verilerin elde edilmesi, bilim, sanat, edebiyat ve tarih konularında ifade özgürlüğü anlamında işlenmesi gibi konularda istisnalara yer verilmiştir.
Kişisel Verilerin Kullanımından Kimler Sorumludur?
KVKK kapsamında verilerin nasıl işleneceğine karar veren Veri Sorumluları yasal olarak süreçten sorumlu olan kişilerdir. Veri Sorumluları, kişisel verilerin korunması, temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınarak bu verilerin işlenmesi ve kullanılmasından dolayı kişilerin yaşayacağı mağduriyetlerden sorumlu tutulmaktadır. Verilerin nasıl işleneceğinden ve ne amaçla kullanılacağından Veri Sorumluları sorumlu tutulurken, veri işleyenler ise bu kişilere ait bilgileri toplayanları ifade ediyor. Kişisel verilerin kullanımından, nerede ve nasıl kullanılacağına karar veren Veri Sorumluları olduğu için veri işleyenlerin de gerçekleştirdikleri hareketlere yönelik sorumlulukları vardır.
