Çağımızda bilgisayarların ve robotların önemli hale gelmesi kodlama eğitimini artık hem okullar hem ebeveynler özelinde en önemli faaliyetler biri haline getirmektedir. Hem mesleki hem bilişsel ve duyuşsal katkısı, kodlamanın önemini arttırmaktır. Duyuşsal açından çocuklara problem çözme, sınırları zorlama ve yenilikçi olma gibi beceriler sağlamaktadır. Peki çocuklarımıza kodlamayı öğretirken nelere dikkat etmeliyiz?
1- Çocuklar Fikirlerini Önemseyin
İlk adım olarak ne yapmak istediklerini sorun: Bir oyun mu? Kısa video mu? İnteraktif bir hikaye mi? En absürt fikri bile dinleyin ve destekleyin.
2- Fare ve Klavyeden Uzak Durun, Her Adıma Müdahale Etmeyin
Unutmayın çocuğunuz bu süreçte öğrenirken hatalarla başa çıkmayı da öğrenmeli. Eğer mümkünse; diğer çocuklarla takım halinde çalışmalarını sağlayın ve onlarla fikir alışverişi yapabilsinler. Çiftli programlama tekniği ile öğrencilerin tek bir bilgisayarda iki kişi çalışmasını sağlayarak birbirlerine yardımcı olmalarını ve yeni fikirler vermelerini sağlayabilirsiniz.
3- Kaynak Kodları Gösterin, Kuralları Öğrenmeleri İçin Zorlamayın
Çocukların dikkatleri kolay dağılır ve sıkılabilirler. Özellikle onları somut bilgilerden ziyade çok fazla soyut bilgiye boğarsanız bu öğrenme sürecine ket vuracaktır. Çocuklar için en iyi yöntem yaparak öğrenmektir, bırakınız yapsınlar. Siz hedefler biçin, hatalarına işaret edin, yani rehberlik yapın. Kodlama öğreniminde kitap ve bir düzine açıklamadan ziyade pratik yapmak en hayati noktadır. Yani eğitmenler (ebeveynler) çocuk-merkezli olmalı ve öğrenenin ihtiyaçlarını ve isteklerini göz önünde bulundurmalıdır.
Nereden Başlamalıyız?
Bir çocuğun veri işleme algoritmalarının ilgisini çekmesini bekleyemezseniz, ama oyun yaratmak, müzik yapmak, websitesi tasarlamak ve kodlarla çılgınca şeyler yapmak ilgilerini kesinlikle çekecektir.
Doğru araçları seçin
Özellikle geliştiriciler Scratch’i ve küçük yaş grupları için Scratch Jr’i tavsiye etmektedirler, bu program dili basit komutları öğrenmek için en temel adımları sunar. Scratch aracılığıyla hazır projeler üzerinde değişiklikler yaparak kodları öğrenebilirler. Ek olarak, Türkçe dilinde ücretsiz dersler bulunan Khan Academy’de bu konuda dersleri bulabilirsiniz.
Çocuklar İçin En İyi Kodlama Programları Hangileri?
Çocukların bütün amaçları oyun oynamaktır ve öğretim sürecini hem oyunlaştırarak hem oyun oynayarak eğlenceli bir hale getirebilirsiniz. Sizle bir dizi site ve uygulama paylaşacağız:
Başlangıç için Angry Birds, Minecraft, Five Nights at Freddy’s , Flappy bird gibi oyunlar ile başlanabilir. Özellikle dünyaca ünlü olan Minecraft Education Edition’ın kodlama bölümü mükemmel işler ortaya çıkmasını sağlayabilir.
Code.org adlı websitesinde her yaşa uygun kodlamaya dair içerikler bulunmaktadır. Oyunlar aracılığıyla öğretim sürecinizi keyifli bir hale getirebilirsiniz.
HourOfCode isimli websitesi ise; her yaş grubuna uygun bir dizi kodlama oyununu öğrenenlere sunmaktadır.
4 yaşından büyük çocuklar için Kodable, Lightbot ve Move the Turtle” gibi uygulamalar mevcuttur. Bu sayede çocuklar kodlamada önemli olan sıralama, desen kurma konusunda pratik yaparlar.
Bir diğer eğlenceli faaliyet ise LEGO Mindstorm… Bu “oyuncağın” 847 Lego parçası ve bir motoru vardır. Bilgisayarınıza veya tabletinize indirdiğiniz, basit bir ara yüze sahip uygulama aracılığıyla kodları yazabilirsiniz.
Belli bir yaş ve seviyeden sonra gerçek program dillerini öğrenmelerini isteyebilirsiniz. Bu noktada, Python programlama dili, kodlama temeli olan ve başlangıç seviyesindekiler için uygun olabilir. Buna ek olarak, Arduino’nın ilk adım ve devamındaki adımları için uygun kitleri bulunmaktadır.
Öğretim zor, sabır ve emek isteyen bir süreçtir. Eğiten kişinin öğrenenin ihtiyaçlarına ve ilgilerine göre eğitim programını şekillendirmesi gerekmektedir ve sıkıcı konuşmalardan ziyade pratiğe yönelik öğrenme faaliyetleri tasarlamalıdır. Buna ek olarak, eğitmen yeniliklere açık olmalı ve yaş grubunun ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmalıdır. 5 yaşındaki bir çocuğun kapasitesinin ve sınırlarının farkında olunması önemlidir, bu yüzden o yaşın ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Akran eğitimi kodlama eğitiminde önemlidir. Öğrencilerin birbirleriyle tecrübelerini paylaşarak birbirilerine öğretmesi bir öğretmeninkinden daha etkili olduğu araştırmalarda ortaya konmaktadır, kodlama faaliyetlerinin arkadaş çevresiyle yapılması çocukları daha da motive edecektir. En önemlisi de “ben bunu neden yapıyorum,” sorusuna çocukların bir cevabı olmasını sağlayın.
