Index Node kelimelerinin kısaltılmış hali olan Inode, Türkçeye düğüm olarak çevrilmiştir. Unix gibi dosyalama sistemleri üzerinde bulunan bir tür veri yapısı olan Inode, hostinginizde, bir başka deyişle barındırma hesabınızda bulunan veri tabanlarını, dosyaları, dizin veya klasörün ait olduğu kullanıcıları, kullanıcının bulunduğu dosya, grup veya dizinin meydana getirilme tarihini, erişim izinlerini ve benzeri dosyalama sistemi nesnelerini depolayan bir kayıt sistemidir.
Benzersiz Bir Tam Sayı
Bir dosya sisteminde (ext4,ext3,ntfs gibi) dosyaların saklanma işlemi dosyanın adı ve o ada karşılık gelen eşsiz, benzersiz bir tam sayıdan oluşmaktadır. Dosya sisteminde yer alan her nesne Inode ile belirtilir. Bu bir etiket olarak da düşünülebilir. File System’de her dosya ve dizinin benzersiz bir Inode numarası bulunur. Inode’da dosyanın ismi ve File System’de nerede olduğu verisi yer almaz. Özetle Inode, dosya ismi dışında tüm bilgileri depolayan bir sistemdir. Tutulan bilgiler ise; dosyanın sahibi, dosyanın sahibinin ait olduğu grup, dosyanın yaratılma tarihi, dosyanın boyutu, dosyanın link sayısı, dosyanın tipi, dosyanın erişim hakları, dosyanın en son erişim tarihi, dosyada en son değişikliklerin yapıldığı tarih bilgileridir. Web sitenize ya da hostinginize yüklediğiniz her bir nesne için bir Inode kaydı tutulmaktadır. Hostinginize bir dosya eklediğinizde dosya ismi hariç tüm dosya bilgileri sıfırdan, yeni bir Inode kaydında depolanır. Bu nedenle hostinginizdeki Inode sayısı da sisteminizde barındırdığınız dosya sayısıyla aynı sayıdadır.
Inode Bilgisini Görüntülemek
Hostinginizde kullandığınız Inode sayısını öğrenmek için hosting hesabınızın cPanel, Plesk veya DirectAdmin gibi yönetim panellerinden herhangi birini kullanmanız gerekmektedir.
Inode Değerini Değiştirmek İçin…
Dosya sisteminde yer alan her bir dosya için bir adet Inode numarası bulunmaktadır. Herhangi bir dosya sistemindeki Inode’ların sayısı, dosya sisteminin büyüklüğüne ve her bir Inode için ne kadar disk alanı kullanılacağına göre değişmektedir. Ancak ön tanımlı olarak her 2K (2048 byte) disk için bir Inode atanmaktadır. Sistem yöneticisi bu değeri (2KB), dosya sistemi oluşturulurken değiştirilmektedir.
Inode Numarası Ne Anlama Geliyor?
Inode numarası, bir dosya sisteminde kaç adet dosya meydana getirilebileceğini göstermektedir. Inode numarası bir kere girildikten sonra değiştirilemez. Diskte boş yer var ise ve Inode numarası kalmamışsa dosya oluşturulmaz ama var olan dosyalar büyüyebilir. Neticede Inode numarasının dosyaların büyüklüğüyle ilgisi yoktur. Inode numarasını belirleyen sadece dosyaların sayısıdır.
Inode Sınırına Ulaşılırsa Ne Olur?
Hosting firmaları genelde hostinginizde bulunan Inode’lar için bir üst limit belirler. Limitin dolması halinde hostingde daha fazla dosya oluşturmak mümkün olmamaktadır ve bu da web sitenizin akışını belirgin şekilde bozabilmektedir. Tayin edilen Inode limitine ulaşıldığında, o web alanında artık daha fazla dosya oluşturmak mümkün değildir. Kısacası, limitin dolması demek, web sitesinin de düzgün çalışmaması demektir.
Inode Sayısı Nasıl Düşürülür? Inode Değeri Nasıl Azaltılır?
Her bir Inode yapısı içinde bir sayaç yer almaktadır. Bu sayaç, Inode’a hard link ile bağlı olan dosyaların adedini kaydetmektedir. Eğer sayaç 0 olursa Inode silinebilmektedir. Bu nedenle, web alanınızdaki Inode sayısını düşürmek isteyebilirsiniz. Bunun için, hosting hesabınıza giriş yapmalı ve dosya dizininde bulunan ihtiyaç duymadığınız ve gereksiz dosyaları temizlemelisiniz. E-postalar, Log dosyaları, spam klasörü, fotoğraf ve resimler ve bulk dosyaları temizleyerek Inode sayısını düşürebilirsiniz. Yapacağınız silme işlemi ile Inode sayısını, önceden belirlenmiş sınırların altına düşürmek mümkün olabilmektedir. Böylelikle hesabınızı herhangi bir kesinti yaşamadan, sorunsuz şekilde kullanmaya devam edebilirsiniz. Inode sayısı standart web hosting hizmetlerinde 100.000 – 250.000 olarak değişiklik göstermekte olduğu gibi bazı özel web hosting paketlerinde bu sayı 500.000’lere kadar da çıkmaktadır.
