Blockchain Teknolojisi Nedir?

Türkçe anlamıyla blok zinciri olarak bilinen Blockchain teknolojisini kısaca tanımlayacak olursak şifrelenmiş bir şekilde veri yönetimi sağlayan dağınık yapıda oluşturulmuş bir veritabanı sistemidir. Blockchain teknolojisinde her kullanıcı ağa, arada başka bir aracı olmadan kolayca bağlanabilir, yeni işlemler gerçekleştirebilir ve bloklar oluşturabilir. Buna benzer bir sistem olarak Wikipedia’yı örnek gösterebiliriz. Tıpkı Wikipedia’da olduğu gibi, Blockchain teknolojisi kullanarak internet erişimi olan her bilgisayar ile veri tabanındaki bilgi kayıtlarına bir veri girebilir ve diğer kullanıcılar bu bilgi kayıtlarının ne yönde değiştirildiğini görebilir. Her bilginin gelişmiş şifreleme algoritmalarıyla, bloklar halinde birbirine bağlanarak kaydedildiği bu dağınık veri tabanı, bir merkeze bağlı olmaksızın bizlere işlem yapabilme olanağı sunmaktadır. Bu sayede tüm işlemler alıcı ile satıcı arasında güvenli bir şekilde gerçekmektedir.

Blockchain teknolojisinin ilk büyük uygulaması, 2009 yılında piyasaya sürülen Bitcoin oldu. Bitcoin bir kripto para birimidir ve Blockchain onu destekleyen teknolojidir. Bir kripto para birimi, bir Blockchain üzerinde çalışan bir dijital jetona karşılık gelir. Blockchain’in bitcoin ile nasıl çalıştığını anlamak, teknolojinin para dışındaki diğer birçok gerçek dünya kullanım durumlarına nasıl aktarılabileceğini görebilmenizi sağlayacaktır.

Bitcoin Çalışma Mantığı

Bitcoin blok zinciri “merkezi olmayan” dır, yani bir merkezi otorite tarafından kontrol edilmemektedir. Geleneksel para birimleri merkez bankaları tarafından verilirken, Bitcoin merkezi bir otoriteye sahip değildir. Bunun yerine, Bitcoin Blockchain madencileri olarak bilinen insanların sürdürdüğü bir halk ağı tarafından korunur. Ağ üzerinde “düğümler” olarak adlandırılan bu “madenciler”, bir işlemin gerçekleşmesi için karmaşık matematiksel problemleri çözmek için yarışan ve bu amaca yönelik bilgisayarları kullanan insanlardır.

Örneğin, birçok insanın Bitcoin işlemleri yaptığını varsayalım. Her işlem bir “özel anahtar” olan bir cüzdandan meydana gelir. Bu bir dijital imzadır ve yapılan işlemin cüzdanın sahibinden geldiğine dair matematiksel bir kanıt sağlar. Bu imza işlemi bir kez tanımlandıktan sonra başka kullanıcılar tarafından değiştirilebilmesini engellenir. Bütün işlemler kullanıcılar arasında yayınlanır ve çoğunlukla 10-15 dakika içerisinde madencilik diye adlandırılan işlem ağ tarafından onaylanmaya başlar.

Şimdi tüm dünyada çok sayıda işlem gerçekleştirildiğini hayal edin. Bu bireysel işlemler, sıkı kriptografik kurallar ile düzenlenen bir blok halinde toplanır. Blok, yüksek güçlü bilgisayar kullanan kişilerden oluşan Bitcoin ağına gönderilir. Bu bilgisayarlar karmaşık matematiksel bulmacaları çözmeye çalışarak işlemleri doğrulamak için yarışırlar. Kazanan, Bitcoin’de bir ödül alır. Madencilik ayrıca herkesin kolayca ard arda yeni blokları blok zincirine eklemesini engelleyerek rekabet seviyesi yüksek bir piyangonun muadilini de oluşturur. Bu sayede kimse blok zincirine neyin dahil olup olmadığını denetleyemez ve blok zincirinin bu bölümlerini değiştirip harcadıkları paraları geri alamazlar.

Bitcoin hakkında bilinmesi gereken bazı gerçekler:

·         Bir merkezi otorite tarafından verilmez.

·         Bitcoin’in 21 milyonluk bir sınır vardır.

·         Şu anda sadece 17 milyondan fazla Bitcoin dolaşımdadır.

·         Bitcoin kullanan ilk işlemin, 2010 yılında Papa John’un iki adet pizzasına 10.000 Bitcoin harcayan Laszlo Hanyecz adlı bir programcı tarafından gerçekleştirildiğine inanılıyor.

·         Bitcoin yaratıcısı Satoshi Nakamoto’nun kimliği bir gizem olmaya devam ediyor.

·         Ayrıca Bitcoin, uyuşturucu gibi yasa dışı ürünleri satın almak için sıklıkla kullanılmaktadır.

Artıları Ve Eksileri

Artıları:

Bitcoin para taşımak için gereksiz yere karmaşık bir süreç gibi görünebilir. Ancak blok zincirinin avantajları vardır. Geleneksel ödeme yöntemlerinde, dünyadaki her işlem, şirket ve devlet kuruluşlarının sahip olduğu özel olarak tutulan veritabanlarına kaydedilir. Bu veritabanlarına halk tarafından erişilemez ve bu nedenle kapalıdır. Halk da genellikle bir kuruluşa bağlıdır. Bu tabiattan kaynaklı olarak, sahtekarlığa veya bir ağa zarar verebilecek bir saldırı tarafından zarar görmeye açıktırlar.

Şimdi güçlendirilmiş bir veri tabanına sahip olan Blockchain zincirini düşünün. Bitcoin’deki tüm işlemleri kaydeder, tekrar ödemelere izin vermez ve dijital paranın hareketini doğrulamak için birden fazla tarafa yani hissedara ihtiyaç duyar.

Blockchain merkezi olmadığından, aynı zamanda bir kısmının azalması durumunda, tüm ağın daralmayacağı anlamına gelir. Bitcoin ağının çalışması için ihtiyaç duyduğu bir çok farklı bölümü vardır. Örneğin, bir madenci eylemden çıksa bile, ticari işlemler çalışmaya devam etmeyi sürdürecektir.

 Eksileri:

Bitcoin blok zinciri, merkezi olmayan bir ağ olarak tasarlanmıştır. Bununla birlikte bir takım sorunlar da meydan gelmiştir.

Bu büyük sorun, ağın daha sıkışık hale gelmesiyle birlikte Bitcoin’de gerçekleşen işlem süreleri ve maliyetlerin artmasıdır. Bu durum, sorunları ele almak için teknolojinin ilerleyen yıllarda nasıl gelişmesi gerektiğine dair, ağı destekleyen bir dizi tarafın/hissedarın anlaşmazlıklarına yol açmıştır. Örneğin, geçen yıl, Bitcoin’in geleceği konusunda aynı fikirde olmayan bir grup geliştirici, altta yatan blok zincirini kırdı ve böldü. Bu nakit Bitcoin olarak bilinen bir Bitcoin yan ürünü yaratılmasına yol açtı. Bu da çatallanma adı verilen Bitcoin altını ile sonuçlandı. Ve bu çatallanmalar ise kendi problemlerini beraberinde getirdiler.

Yaratılan bu yeni paralar genellikle daha az sayıda madencinin hakimiyetinde. Bir madenci, bir kripto para biriminin madencilik gücünün yarısından fazlasını kontrol ederse, potansiyel olarak blok zinciri üzerinde sahtecilik yani tahrifat yapabilir. Aynı zamanda Bitcoin blok zincirinde gömülü olan yasadışı materyaller de Bitcoin’in bahsedilen başka zararları konuları arasındadır. Tek bir bloğun, Bitcoin işleminin geçmesi için gereken verileri içerdiğini biliyoruz. Ancak bu veriler içinde araştırmacılar, çocuk pornografisi gibi bazı içerik örnekleri buldular. Bu standart görüntü veya video dosyaları yasal hale getirilmiş Bitcoin verileriyle birlikte şifrelendiğinden dolayı bu suçu işleyenleri yakalamak da ne yazık ki oldukça zorlaşıyor…

Bir yanıt yazın